Zawoja to malownicza miejscowość położona w Beskidzie Żywieckim, która słynie ze swoich górskich krajobrazów i licznych atrakcji turystycznych. To idealne miejsce zarówno dla miłośników aktywnego wypoczynku, jak i dla osób poszukujących spokoju oraz kontaktu z nieskażoną przyrodą. W Zawoi i jej okolicach znajdziemy wiele ciekawych miejsc i tras wartych zobaczenia.
Atrakcje w Zawoi – kraina gór
Zawoja leży w paśmie Babiej Góry, najwyższego pasma polskich Beskidów. To górska miejscowość otoczona majestatycznymi szczytami, która zachwyca swym niepowtarzalnym górskim klimatem. Panują tu specyficzne warunki klimatyczne, a krajobraz kształtują lasy regla dolnego i górnego, hale oraz turnie skalne. Zawoja stanowi doskonałą bazę wypadową na liczne szlaki turystyczne i widokowe punkty w okolicy. Można tu podziwiać rozległe panoramy gór z charakterystycznymi stożkami Babiej Góry i Pilska.
Tatrzański Park Narodowy
Fragment Tatrzańskiego Parku Narodowego znajduje się w rejonie Babiej Góry. Obejmuje on halę Upłaz i Polanę Markowych Szczawin. Roztaczają się stąd przepiękne widoki na Tatry, Gorce i Beskid Żywiecki. W TPN obowiązuje ścisła ochrona przyrody. Można tu podziwiać rzadkie gatunki roślin wysokogórskich i zwierząt, m.in. kozice i świstaki tatrzańskie.
Rezerwat Przyrody Skoruśniak
Jest to rezerwat leśny obejmujący fragment lasu regla górnego na stokach Babiej Góry. Chronione jest tu naturalne środowisko górskiego lasu ze starymi drzewami bukowymi i świerkowymi. Rezerwat stanowi ostoję wielu gatunków zwierząt, m.in. niedźwiedzi, rysi i jarząbków. Można tu podziwiać piękno i bogactwo tutejszej przyrody podczas spacerów oznakowanymi ścieżkami.
Jezioro Roztoka
Malownicze jezioro położone w otoczeniu Babiej Góry, pomiędzy miejscowościami Zawoja a Stryszawa. Jego tafla idealnie odbija ośnieżone szczyty górskie. Brzegi porasta roślinność bagienna i torfowiskowa. Wokół jeziora prowadzi ścieżka spacerowa, a latem można korzystać z kąpieliska. To idealne miejsce na wypoczynek na łonie natury.
Szlaki turystyczne i miejsca widokowe
Zawoja i okolice to prawdziwy raj dla miłośników górskich wędrówek. Wytyczono tu liczne szlaki turystyczne różnej długości i stopnia trudności. Prowadzą one do najciekawszych miejsc widokowych z zapierającymi dech w piersiach panoramami.
Szlak na Babią Górę
Najbardziej znany szlak wiodący na szczyt Babiej Góry (1725 m n.p.m.), najwyższego szczytu w Beskidach. Trasa ma długość ok. 5 km i prowadzi z Przełęczy Krowiarki bardzo stromo w górę. Podziwiać można po drodze piękne widoki na Tatry. Na szczycie znajduje się drewniana wiatrochronna budka - doskonały punkt widokowy.
Szlak na Cyl Halny
Urozmaicony szlak prowadzący na jeden z wyższych szczytów w okolicy Zawoi - Cyl Halny (1158 m n.p.m.). Trasa liczy ok. 3 km i wiedzie przez las, polany oraz turnie skalne Skały Czarownic z pięknymi widokami. Ostatni odcinek to strome podejście żlebem.
Przełęcz Krowiarki
Przełęcz położona na wysokości 1188 m n.p.m. pomiędzy masywami Babiej Góry i Cylu. Stanowi punkt wyjścia wielu szlaków turystycznych i znajduje się tu schronisko PTTK Markowe Szczawiny. Z przełęczy roztaczają się imponujące widoki - można stąd podziwiać panoramę Tatr.
Sporty i aktywny wypoczynek
Zawoja to raj dla miłośników sportów zimowych i letnich. Zimą działa tu duży ośrodek narciarski, a latem można uprawiać szereg sportów w otoczeniu gór. Okoliczne szlaki zachęcają do wycieczek pieszych, rowerowych i quadami.
Stacja narciarska Czarna Góra
Nowoczesny ośrodek narciarski na zboczach Cylu oferujący 12 km tras zjazdowych różnej trudności, nowoczesny system naśnieżania i kolejki. Działa tu wypożyczalnia sprzętu i szkółka narciarska. Można tu jeździć na nartach i snowboardzie od grudnia do marca.
Narty, snowboard, saneczkarstwo
Poza narciarstwem zjazdowym, w okolicy Zawoi można uprawiać narciarstwo biegowe, skitury i snowboarding. Zimą uruchamiane są oświetlone trasy do zjazdów saneczkowych. Organizowane są również przejażdżki quadami i skuterami śnieżnymi.
Turystyka rowerowa, quady
Lato to czas turystyki rowerowej i quadów. Wytyczono specjalne trasy rowerowe i enduro. Można zwiedzać okolicę, podziwiając malownicze widoki z siodełka roweru lub quadu. Organizowane są spływy tratwami i kajakami po rzekach Skawica i Skawica.
Kultura i zabytki Zawoi

Oprócz walorów przyrodniczych, Zawoja ma do zaoferowania ciekawe atrakcje kulturowe. Warto zobaczyć zabytki architektury, muzea prezentujące folklor i tradycje regionu oraz przykłady budownictwa ludowego.
Muzeum Orawski Park Etnograficzny
Skansen prezentujący oryginale zabytki kultury materialnej mieszkańców Orawy i Podhala. Zobaczyć tu można stare chałupy, kuźnie, młyny, a także przedmioty codziennego użytku dawniej wykorzystywane w gospodarstwach. Organizowane są pokazy tradycyjnych zajęć i rzemiosła.
Kościół pw. św. Klemensa
Drewniany kościół w stylu zakopiańskim wybudowany na przełomie XIX i XX wieku. We wnętrzu zwracają uwagę polichromie i zabytkowe wyposażenie. Obok znajduje się dzwonnica i ogród rzeźb przedstawiających sceny sakralne.
Kapliczki i krzyże przydrożne
Charakterystyczne elementy krajobrazu kulturowego Zawoi. Liczne kapliczki i krzyże przydrożne świadczą o religijności i tradycjach mieszkańców tych terenów. Niektóre z nich mają interesującą historię i są obiektami sztuki ludowej.
Lokalne atrakcje kulinarne
Zawoja słynie z regionalnej kuchni, która czerpie z góralskich tradycji. Warto skosztować oscypków, różnego rodzaju nabiału oraz potraw z jagnięciny, dziczyzny i pstrągów. Lokalne restauracje serwują dania kuchni góralskiej.
Potrawy kuchni regionalnej
W restauracjach i gospodarstwach agroturystycznych można skosztować dań kuchni regionalnej - żurku z jajkiem, kwaśnicy, moskolika, placków i gołąbków. Serwowane są zupy z pokrzyw, kapusty i grzybów oraz mięsa duszone w garnkach.
Oscypek i inne przysmaki
Obowiązkowo trzeba spróbować oscypka - sera podpuszczkowego wyrabianego z niepasteryzowanego mleka owczego. Kupić można go na straganach i w sklepach. Godne polecenia są również sery typu bundz, bryndza, żętyca i masło.
Restauracje z tradycyjną kuchnią
W Zawoi działają restauracje serwujące dania kuchni regionalnej przygotowywane według tradycyjnych receptur. Można tu zjeść zupę żur na zakwasie, faszerowanego pstrąga, jagnięcinę czy oscypka prosto z bacówki.
Podsumowanie
Zawoja to niezwykle urokliwa miejscowość położona w Beskidzie Żywieckim, która ma do zaoferowania szeroką gamę atrakcji turystycznych. Bogactwo przyrody, liczne szlaki, ośrodki sportów zimowych i letnich sprawiają, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Dodatkowym atutem są zabytki, muzea i smaczna kuchnia regionalna. Zdecydowanie warto odwiedzić Zawoję, aby poznać uroki tej malowniczej miejscowości i okolic Beskidów.
Najczęściej zadawane pytania
Jakie atrakcje warto zobaczyć w Zawoi?
W Zawoi i okolicach warto zobaczyć m.in. fragment Tatrzańskiego Parku Narodowego, rezerwat Skoruśniak, jezioro Roztoka, wejść szlakiem na Babią Górę i Cyl Halny. Ciekawe są również miejscowe muzea i zabytki.
Kiedy najlepiej wybrać się do Zawoi?
Zawoja warta jest odwiedzenia zarówno latem, jak i zimą. Latem można podziwiać przyrodę i uprawiać sporty letnie, a zimą skorzystać z licznych atrakcji narciarskich.
Jakie możliwości noclegowe oferuje Zawoja?
W Zawoi znajduje się wiele hoteli, pensjonatów i kwater agroturystycznych. Można również skorzystać ze schronisk górskich lub kempingów. Baza noclegowa jest bardzo dobrze rozwinięta.
Gdzie można zjeść w Zawoi?
W Zawoi działają liczne restauracje i gospodarstwa agroturystyczne serwujące regionalne potrawy kuchni góralskiej. Polecamy spróbować oscypków i tradycyjnych dań.
Jak dojechać do Zawoi?
Do Zawoi można dojechać samochodem lub autobusem z Krakowa, Katowic, Bielska-Białej i innych większych miast. Miejscowość leży przy drodze krajowej nr 28 z Zatora do przejścia granicznego w Chyżnem.