Kino włoskie ma długą i bogatą tradycję sięgającą początków działalności braci Lumière na przełomie XIX i XX wieku. Przez dekady dostarczało widzom na całym świecie wspaniałych filmów pełnych pasji, dramaturgii i kunsztu. Włoscy reżyserzy, aktorzy i twórcy filmowi wnieśli ogromny wkład w rozwój światowej kinematografii.
Jakie są najlepsze włoskie filmy wszech czasów?
Do kanonu najwybitniejszych dzieł włoskiego kina zaliczyć należy przede wszystkim filmy tak znakomitych reżyserów jak Federico Fellini, Michelangelo Antonioni, Luchino Visconti czy Vittorio De Sica. Do klasyki gatunku należą m.in. "La dolce vita" Felliniego - opowieść o dekadencji i ginącym świecie wartości we współczesnych Włoszech, "Noc" Antonioniego - surrealistyczny melodramat o rozkładzie małżeństwa, "Rocco i jego bracia" Viscontiego ukazujący losy ubogiej rodziny z południa Włoch czy "Złodzieje rowerów" De Siki o traumie wojny widzianej oczami małego chłopca. Wśród najwybitniejszych osiągnięć włoskiej kinematografii wymienić należy również takie filmy jak "Osiem i pół" Felliniego, "Człowiek z kamerą" Vertova czy "Cinema Paradiso" Tornatore.
Które włoskie filmy są warte obejrzenia?
Oprócz wyżej wymienionych klasyków, na uwagę zasługują również liczne świetnie oceniane, nagradzane i chętnie oglądane przez widzów na całym świecie włoskie filmy powstałe w ostatnich dekadach. Wśród nich warto wymienić przede wszystkim głośne obrazy takich twórców jak Nanni Moretti ("Mój piękny syn Lambert"), Matteo Garrone ("Gomorra"), Paolo Sorrentino ("Wielkie piękno"), Gabriele Salvatores ("Mediterraneo") czy braci Taviani ("Cezar musi umrzeć"). Znakomite kreacje aktorskie Roberto Benigniego w filmach „Życie jest piękne” i „Pinokio”, a także oscarowej roli Penelopy Cruz w „Wszystko o mojej matce” Almodovara dowodzą, że włoscy artyści nadal z powodzeniem podbijają świat.
Czytaj więcej: Co warto przywieźć z Włoch? Najlepsze pamiątki i prezenty z wakacji we Włoszech 2023
Gdzie można obejrzeć klasyczne włoskie produkcje filmowe?
Aby poznać największe dzieła włoskiej kinematografii, warto sięgnąć przede wszystkim do zbiorów cyfrowych bibliotek filmowych i platform streamingowych takich jak Netflix, HBO Max czy Amazon Prime Video, które mają bogate kolekcje filmów. Wiele klasyków włoskiego kina dostępnych jest również na płytach DVD i Blu-ray wydawanych przez wytwórnie filmowe i dystrybuowanych w sklepach. Niezwykle cennym źródłem są retrospektywy włoskich filmów organizowane przez kina studyjne i festiwale filmowe. To doskonała okazja, by na dużym ekranie zobaczyć arcydzieła Felliniego, Antonioniego i innych mistrzów włoskiej kinematografii.
Dlaczego warto poznać kino włoskie?
Kino włoskie oferuje widzom niezwykłe doznania estetyczne i wzruszenia, porusza uniwersalne tematy bliskie każdemu człowiekowi. Ukazuje niebanalną wizję świata, daje do myślenia, skłania do refleksji nad sensem ludzkiego życia. Filmy włoskich mistrzów zachwycają pięknem obrazu, kunsztem operatorskim, wspaniałą muzyką. Aktorzy kreują niezapomniane, pełne wyrazu postacie. Ponadto kino włoskie stanowi fascynujące źródło wiedzy o kulturze, obyczajach, problemach i mentalności Włochów. Pozwala lepiej zrozumieć ten niezwykły kraj i ludzi, którzy w nim mieszkają. Każdy miłośnik X Muzy powinien zaznajomić się z arcydziełami włoskiej sztuki filmowej.
Którzy reżyserzy stworzyli największe dzieła włoskiej kinematografii?
Najwybitniejszymi twórcami, którzy na zawsze zapisali się w historii kina włoskiego są Federico Fellini, Michelangelo Antonioni, Luchino Visconti, Roberto Rossellini, Vittorio De Sica i Sergio Leone. Fellini w filmach jak "La Strada", "Noce Cabirii" i "Osiem i pół" stworzył niepowtarzalny, oniryczny świat pełen groteski i fantazji. Antonioni przedstawiał w "Związku niewiernych", "Nocy" i "Zawodzie reporterze" artystyczną wizję współczesności. Visconti był mistrzem neorealizmu - jego "Ziemia drży", "Rocco i jego bracia", "Lampart" to prawdziwe arcydzieła. Rossellini filmem "Rzym, miasto otwarte" zapoczątkował neorealizm. De Sica wstrząsnął widzami obrazami powojennej nędzy w "Sciusciu" i "Złodziejach rowerów". Leone stworzył kultowy western "Dobry, zły i brzydki".
Jakie nagrody zdobyły włoskie filmy na festiwalach?
Włoskie filmy triumfowały na najważniejszych festiwalach filmowych zdobywając Złote Palmy, Złote Lwy, Złote Niedźwiedzie i statuetki Oscarów. Sukcesy święciły m.in. "Droga" i "Noc" Felliniego, "Rocco i jego bracia" Viscontiego, "Mediterraneo" Salvatoresa, "Pokój z widokiem" Ivory'ego, "Cinema Paradiso" Tornatore, "Wielkie piękno" Sorrentino. Włoscy twórcy byli wielokrotnie doceniani za reżyserię (Fellini, Rossellini, Antonioni) oraz główne role męskie (Marcello Mastroianni, Vittorio Gassman, Roberto Benigni). Kluczową rolę w promowaniu kina włoskiego odgrywa Festiwal w Wenecji - najstarszy na świecie, odbywający się od 1932 r.
Na jakie tematy powstawały włoskie filmy w różnych epokach?
Tematyka filmów włoskich ewoluowała na przestrzeni dziesięcioleci. Filmy nieme z początku XX wieku często nawiązywały do wątków biblijnych, historii starożytnego Rzymu lub operowych. W okresie międzywojennym popularne były melodramaty i komedie kostiumowe z Sophią Loren i Vittorio De Siką. Kino neorealistyczne skupiało się na trudnej powojennej rzeczywistości Włoch. W latach 60. dominowały awangardowe, abstrakcyjne filmy Antonioniego i surrealistyczne Felliniego. W kolejnych dekadach poruszano tematy obyczajowe, polityczne, sensu życia. Nie brakowało gangsterskich filmów o mafii i włoskich westernów Sergia Leone.
Jakie gatunki dominowały we włoskim kinie na przestrzeni lat?
We włoskim kinie na przestrzeni jego historii ścierały się i przenikały różnorodne konwencje i gatunki filmowe. Początkowo kręcono głównie melodramaty i filmy historyczne. Rozkwit przeżył neorealizm ukazujący surową rzeczywistość powojenną. W latach 50. i 60. rozwinął się awangardowy styl Antonioniego, surrealizm Felliniego i włoskie westerny Leone. Lata 70. i 80. to czas kina politycznego i obyczajowego. Popularność zdobyły filmy gangsterskie o mafii, thrillery i horrory Dario Argento. We włoskim kinie nie brakowało też komedii z udziałem aktorów komediowych jak Alberto Sordi, czy współczesnych dramatów obyczajowych o wymowie uniwersalnej.
Podsumowanie
Podsumowując, kino włoskie od ponad stu lat dostarcza widzom na całym świecie niezapomnianych filmowych przeżyć. Dzięki tak wybitnym twórcom jak Fellini, Antonioni, Visconti, De Sica, Leone i wielu innym, włoska kinematografia wniosła ogromny wkład w rozwój światowej sztuki filmowej. Arcydzieła neorealizmu i surrealizmu na zawsze zapisały się w historii. Aktorzy tacy jak Mastroianni, Loren, Benigni grali role, które przeszły do legendy. Włoskie filmy triumfowały na festiwalach i były nagradzane Oscarami. Dziś dostęp do arcydzieł dawnego i współczesnego kina włoskiego jest łatwiejszy niż kiedykolwiek. Gorąco zachęcam do poznania tej fascynującej kinematografii.