Rynek w Sandomierzu to serce miasta, które od wieków stanowi jego centrum życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego. To tutaj bije historyczne tętno tego ponadtysiącletniego grodu, a każdy kamień opowiada inną historię. Spacerując malowniczymi uliczkami otaczającymi rynek można poczuć atmosferę minionych epok, podziwiając liczne zabytki architektury sakralnej i świeckiej. Wśród nich znajdują się średniowieczne kamienice mieszczańskie, gotyckie kościoły, barokowa katedra czy monumentalny ratusz. To właśnie one decydują o wyjątkowym charakterze Rynku w Sandomierzu i sprawiają, że jest on jednym z najpiękniejszych i najcenniejszych zespołów staromiejskich w Polsce.
Zabytkowe kamienice wokół Rynku
Wokół prostokątnego Rynku w Sandomierzu ciągnie się pierścień zabytkowych kamienic o różnych stylach architektonicznych. Wiele z nich sięga swymi korzeniami średniowiecza i renesansu. Wyróżniają się bogatą dekoracją fasad, często zdobionych polichromiami i sgraffitami. Niektóre posiadają charakterystyczne podcienia tworzące urokliwe przejścia. W parterach mieściły się niegdyś kramy kupieckie, a na piętrach - mieszkania zamożnych mieszczan. Dziś w odrestaurowanych kamienicach znajdują się sklepy, restauracje i kawiarnie.
Kamienica Oleśnickich z ciekawymi polichromiami
Jedną z najbardziej okazałych jest późnorenesansowa Kamienica Oleśnickich z przełomu XVI i XVII wieku. Jej fasadę zdobią kolorowe polichromie z motywami roślinnymi, figuralnymi i geometrycznymi. Na parterze znajdowały się niegdyś kramy sukiennicze. Obecnie mieści się tu restauracja serwująca dania kuchni staropolskiej w historycznych wnętrzach.
Kamienica Króla Zygmunta Augusta z podcieniami
Kolejną perełką jest Kamienica Króla Zygmunta Augusta z XVI wieku, która swoją nazwę zawdzięcza pobytowi w niej polskiego monarchy. Posiada ona charakterystyczne, bogato zdobione podcienia, które niegdyś tworzyły urokliwe przejście. Obecnie mieści się w niej hotel utrzymany w historycznym klimacie.
Kamienica Trynitarska ze sklepami i restauracjami
W północnej pierzei Rynku wyróżnia się Kamienica Trynitarska z XVII wieku. Parter zajmują klimatyczne restauracje i kawiarnie, a piętro - hotel. Można z niej podziwiać panoramę Rynku z dominującą wieżą ratusza.
Najważniejsze obiekty sakralne przy Rynku
Oprócz świeckich kamienic, przy Rynku w Sandomierzu znajduje się kilka zabytkowych świątyń reprezentujących różne style architektoniczne. Najokazalsze z nich to bazylika katedralna i kościół św. Jakuba. Swą obecnością podkreślają sakralny charakter tego miejsca.
Bazylika Katedralna z XVII-wiecznym wyposażeniem
Dominantą Rynku jest monumentalna Bazylika Katedralna wzniesiona w stylu barokowym w XVII wieku. Jej wnętrze przechowuje cenne dzieła sztuki sakralnej z tego okresu, w tym bogato złoconą ambonę i ołtarz główny. W podziemiach znajduje się romańska krypta sięgająca czasów średniowiecza.
Kościół św. Jakuba z gotycką wieżą
Tuż obok stoi gotycki Kościół św. Jakuba z charakterystyczną strzelistą wieżą wzniesiony w XIV wieku. Jego wnętrze skrywa bezcenne freski i rzeźby. Wejście flankują zabytkowe figury świętych z tego samego okresu.
Kościół św. Michała będący siedzibą diecezji
Trzecią świątynią jest barokowy Kościół św. Michała z XVIII wieku pełniący rolę konkatedry diecezji sandomierskiej. Oprócz wystroju sakralnego posiada on cenne organy z tego okresu. Zwieńczony jest smukłą wieżą z tarasem widokowym.
Ratusz i fontanna na środku Rynku
Sam środek Rynku w Sandomierzu zajmuje renesansowa studnia, przy której wznosi się monumentalny ratusz w stylu neogotyckim z charakterystyczną wysoką wieżą. Jest to miejsce organizacji najważniejszych wydarzeń i uroczystości miejskich.
Neogotycki ratusz z charakterystyczną wieżą
Okazały ratusz powstał na przełomie XIX i XX wieku i zastąpił wcześniejszą renesansową budowlę. Jego 83-metrowa wieża góruje nad całym Rynkiem i stanowi punkt orientacyjny w mieście. Zachwyca bogatą neogotycką dekoracją fasady i wnętrz.
Zabytkowa studnia z XVII wieku
Na środku placu stoi renesansowa, bogato zdobiona Studnia Trybunalska, pierwotnie zwana Ratuszową. Zbudowano ją w 1675 roku i zasilano wodą z pobliskiego źródła. Jest jednym z najcenniejszych zabytków Rynku.
Pomnik św. Jana Nepomucena z XVIII wieku
Obok studni wznosi się barokowy pomnik św. Jana Nepomucena z 1736 roku upamiętniający tego świętego. Jest to ulubione miejsce spotkań mieszkańców i turystów.
Muzea i wystawy dotyczące historii miasta
W zabytkowych kamienicach otaczających Rynek w Sandomierzu mieszczą się interesujące placówki muzealne prezentujące historię i kulturę tego miasta. Można w nich zobaczyć ciekawe zbiory z różnych epok.
Ekspozycja muzealna w Domu Długosza
W Kamienicy Oleśnickich działa muzeum regionalne mieszczące się w XVI-wiecznym Domu Długosza. Prezentuje ono historię Sandomierza i regionu od czasów prehistorycznych po współczesność.
Wystawa militariów w Bastionie Trinitatis
W podziemiach pobliskiego Bastionu Trinitatis znajduje się ekspozycja dawnej broni i uzbrojenia, przybliżająca dzieje obronności miasta. Można tam zobaczyć militaria od średniowiecza po czasy nowożytne.
Eksponaty etnograficzne w chałupie regionalnej
W jednej z kamienic urządzono chałupę regionalną prezentującą XIX-wieczne wyposażenie chłopskiej chaty, charakterystyczne dla Sandomierza i okolic.
Imprezy kulturalne odbywające się na Rynku
Rynek w Sandomierzu tętni życiem nie tylko za dnia, ale również wieczorem, kiedy odbywają się na nim rozmaite imprezy kulturalne. Są to jarmarki, pokazy historyczne i liczne koncerty plenerowe przyciągające rzesze mieszkańców i turystów.
Jarmarki ze starociami i rękodziełem ludowym
W sezonie letnim na Rynku organizowane są jarmarki, na których można kupić wyroby rękodzieła ludowego, starocie, książki i pamiątki. Towarzyszą im występy zespołów folklorystycznych.
Pokazy historyczne i inscenizacje
Często odbywają się tu pokazy historyczne, inscenizacje walk rycerskich i żołnierskich oraz widowiska plenerowe nawiązujące do wydarzeń z przeszłości miasta.
Koncerty plenerowe polskich i zagranicznych artystów
Lato to także czas licznych koncertów z udziałem polskich i zagranicznych gwiazd sceny muzycznej. Przyciągają one rzesze fanów z całego regionu.
Podsumowując, Rynek w Sandomierzu to niezwykłe miejsce łączące w sobie historię, kulturę i sztukę. Jego magiczna atmosfera, zabytki i imprezy przyciągają turystów z kraju i zagranicy. To tutaj na każdym kroku czuć genius loci tego wyjątkowego miasta.
Podsumowanie - dlaczego warto odwiedzić Rynek w Sandomierzu
Rynek w Sandomierzu to wyjątkowe miejsce, które zachwyca bogactwem zabytków i historią sięgającą początków miasta. Spacerując brukowanymi uliczkami wokół Rynku można poczuć klimat minionych epok i podziwiać wspaniałe zespoły architektury sakralnej i świeckiej. To tutaj bije historyczne serce Sandomierza.
Warto tu przyjechać, aby zobaczyć imponującą bazylikę katedralną, gotycki kościół św. Jakuba i inne bezcenne zabytki. Pospacerować w cieniu renesansowych kamienic, zatrzymać się przy barokowym pomniku św. Jana Nepomucena i fontannie trybunalskiej. Wstąpić do podziemi baszty Trinitatis lub na taras widokowy ratusza, aby podziwiać panoramę Starego Miasta.
Na Rynku warto także skosztować specjałów tradycyjnej kuchni w zabytkowych restauracjach i wziąć udział w jarmarkach, pokazach historycznych lub koncertach, aby poczuć klimat tego miejsca. Każda wizyta na Rynku w Sandomierzu to niezwykła podróż w czasie i przestrzeni.
Tagi
Udostępnij artykuł
