Sandomierz to magiczne miasto o bogatej historii i niezwykłych zabytkach. Każdy weekendowy wyjazd w to piękne miejsce będzie niezapomnianym przeżyciem. Atrakcji i ciekawych miejsc jest tu bez liku. Warto więc dobrze zaplanować pobyt, by zmieścić w nim to, co najciekawsze.
Najważniejsze atrakcje Sandomierza
Zamek Królewski ze średniowieczną studnią
Zamek Królewski w Sandomierzu to jedna z największych atrakcji tego miasta. Zbudowany został w XIV wieku z inicjatywy Kazimierza Wielkiego. Przez wieki pełnił rolę rezydencji królewskiej i obronnej twierdzy. Dzisiaj mieści się w nim muzeum, a z jego wieży rozciąga się przepiękny widok na Sandomierz i dolinę Wisły. Na zwiedzających czeka też XIV-wieczna studnia głębokości aż 50 metrów! Turyści mogą zajrzeć do jej wnętrza dzięki specjalnym urządzeniom.
Historyczny rynek z renesansową zabudową
Sercem Sandomierza jest piękny, średniowieczny rynek z unikalną, renesansową zabudową. Wokół prostokątnego placu wznoszą się kolorowe, zdobione szczyty kamienic. Szczególnie warte uwagi są: dom Długosza z XV wieku, Kamienica Oleśnickich z XVI stulecia oraz ratusz - perła renesansu. Na rynku znajdują się też stylowe kamieniczki, urokliwe fontanny, a nawet XVI-wieczna studnia z żurawiem. To miejsce emanuje niepowtarzalną atmosferą minionych epok.
Gotycka Katedra z XIV wieku
W północnej pierzei rynku wznosi się monumentalna bazylika katedralna w stylu gotyckim. Jej budowa rozpoczęła się w XIV wieku z fundacji Kazimierza Wielkiego. We wnętrzu zachowało się wiele cennych elementów, m.in. późnogotyckie nagrobki, manierystyczny ołtarz główny oraz barokowe organy. Przy katedrze stoi też jedyna w Polsce dzwonnica w stylu śląskiego baroku. To konieczny punkt na mapie zwiedzania.
Muzea i galerie, które warto odwiedzić
Muzeum Okręgowe - historia i sztuka miasta
Muzeum Okręgowe mieści się w budynkach dawnego klasztoru reformatów przy ulicy Zamkowej. Posiada bogate zbiory związane z historią i kulturą Sandomierza oraz ziemi sandomierskiej. W dziale sztuki zobaczymy dzieła od średniowiecza po współczesność, w tym malarstwo, rzeźbę i rzemiosło artystyczne. Warto zajrzeć do lapidarium, gdzie eksponowane są zabytkowe kamienie i detale architektoniczne z rozebranych budowli miasta.
Galeria Sztuki Współczesnej - ciekawe ekspozycje
Galeria Sztuki Współczesnej to miejsce prezentujące najnowsze dokonania polskich i zagranicznych artystów. Mieści się w budynku dawnego arsenału z XVII wieku. Organizowane są tu ciekawe wystawy malarstwa, grafiki, rzeźby i fotografii. Galeria znana jest także z nietuzinkowych instalacji i multimedialnych realizacji. To obowiązkowy punkt dla miłośników nowoczesnej sztuki.
Skansen - tradycyjne rzemiosło i budownictwo
Na obrzeżach starego miasta, nad malowniczą doliną Wisły, położony jest Sandomierski Park Etnograficzny. Na rozległym, blisko 10-hektarowym terenie zgromadzono zabytki drewnianej architektury z terenu ziemi sandomierskiej. Zobaczymy tu chałupy, stodoły, budynki gospodarcze. W niektórych urządzono wnętrza ukazujące dawną kulturę materialną regionu. Na skansenie odbywają się też pokazy tradycyjnych rzemiosł.
Smakołyki kuchni regionalnej
Tradycyjne pierogi i naleśniki
Sandomierz słynie z wyśmienitych pierogów, które koniecznie trzeba spróbować. Przyrządza się je na wiele sposobów, z różnymi farszami. Klasykiem jest wersja z twarogiem i ziemniakami. Równie smaczne są pierogi z mięsem, kapustą, grzybami czy słodkie z owocami. Inną regionalną potrawą są naleśniki wytrawne i słodkie. Można je zjeść w wielu restauracjach i barach w mieście.
Lokalne wędliny i sery
Sandomierskie jest znane z produkcji wysokiej jakości wędlin i serów. W tutejszych sklepach, na straganach i targach można kupić wyroby według starych receptur. Koniecznie trzeba spróbować aromatycznej kiełbasy sandomierskiej, wiejskiej i kindziukowej. Z serów polecamy oscypek, bryndzę i sery kozie z okolicznych gospodarstw.
Regionalne piwa i nalewki
W Sandomierzu i okolicach warzone są wyśmienite piwa rzemieślnicze, które można skosztować w pubach i restauracjach. Warto spróbować pszenicznego Świętego Floriana, ciemnego Wirtuosa czy mocnego Starosądeckiego. Na deser polecamy kosztowną nalewkę sandomierską na bazie wina i korzeni lub owocową z dzikiej róży. To prawdziwe smakowite regionalne specjały.
Spacer po urokliwych zaułkach Starego Miasta

Wąskie uliczki z klimatycznymi kamienicami
Stare Miasto to zachwycający, średniowieczny układ urbanistyczny z labiryntem wąskich, brukowanych ulic i alejek. Spacerując po nich, co chwila napotykamy malownicze podcienia, bramy, detale architektoniczne wkomponowane w elewacje kamienic. Niektóre mają nawet 500 lat! Odkrywamy urokliwe zaułki, dziedzińce, przesmyki między budynkami. Można się tu zakochać w każdym zakątku.
Malownicze podcienia i bramy miejskie
Sporo kamienic w Sandomierzu posiada podcienia, czyli arkadowe ciągi od strony ulicy. Tworzą one malownicze wnęki z łukowymi sklepieniami, w których niegdyś mieściły się sklepiki i warsztaty rzemieślnicze. Na trasie spaceru warto zwrócić uwagę np. na podcienia przy ulicy Opatowskiej czy Oleśnickich. Interesującym elementem są też średniowieczne bramy miejskie, prowadzące niegdyś przez mury obronne.
Romantyczne dziedzińce i ogródki
Wędrując po mieście, co jakiś czas napotykamy urocze, zielone dziedzińce schowane za zabytkową zabudową. Często urządzono tam malownicze, kwiatowe ogródki z fontanną lub studzienką. Można usiąść na ławeczce w cieniu drzew i na chwilę odpocząć od miejskiego zgiełku. Takie zielone zakątki to idealne miejsca na romantyczny piknik we dwoje lub wyciszającą chwilę refleksji.
Ciekawe wycieczki po okolicach
Rejs statkiem po Wiśle i zabytki Królewskiego Miasta Kazimierz
Na spacerowiczy czekają ciekawe wycieczki do okolic Sandomierza. Jedną z nich może być rejs statkiem wycieczkowym po Wiśle z możliwością zwiedzenia położonego nad rzeką Kazimierza - dawnej rezydencji królów. Miasto ma zachwycający, średniowieczny układ urbanistyczny i liczne zabytki. W programie mogą być też rejsy do Janowca i zamku w Baranowie Sandomierskim.
Ruiny Zamku Krzyżtopór w Ujeździe
W odległości zaledwie kilkunastu kilometrów od Sandomierza znajdują się spektakularne ruiny Zamku Krzyżtopór - jednej z największych twierdz w Europie. Zamek z XVII wieku popadł w ruinę po najeździe szwedzkim, ale nadal robi ogromne wrażenie. Można tu zobaczyć pozostałości ogromnych murów, baszt, bramy, dziedzińców i podziemnych korytarzy. Organizowane są też pokazy historyczne.
Podziemna trasa turystyczna w Krzemionkach
Bardzo ciekawą atrakcją są też prehistoryczne kopalnie krzemienia w Krzemionkach. Można zwiedzić podziemną trasę turystyczną prowadzącą po wydrążonych przed wiekami chodnikach i komorach. W sztolniach i na powierzchni zachowały się liczne narzędzia i wyroby z krzemienia. To fascynująca lekcja dawnego górnictwa i obróbki kamienia.
Gdzie zjeść, spać i zrelaksować się w Sandomierzu
Najlepsze restauracje serwujące regionalne dania
Sandomierz oferuje szeroki wybór restauracji, kawiarni i pubów z regionalną kuchnią w roli głównej. Warto wybrać się np. do Karczmy Pod Brama, gdzie serwowane są tradycyjne dania kuchni polskiej, w tym znakomite pierogi. Dobre jedzenie i miła obsługa to znaki rozpoznawcze Restauracji Meteor. Koniecznie trzeba też odwiedzić stylową Restaurację Rycerską z kuchnią opartą na dawnych przepisach.
Klimatyczne hotele i pensjonaty w zabytkowych kamienicach
Na nocleg w Sandomierzu polecamy hotele i pensjonaty urządzone w odrestaurowanych, zabytkowych kamienicach. Hotel Pod Różą oferuje komfortowe pokoje i śniadania w wyjątkowej, renesansowej siedzibie. Pensjonat Szymbark to klimatyczne wnętrza i gościnność gospodarzy. Dobrym wyborem będzie też położony w Rynku Hotel Królewski z restauracją i centrum spa.
Spa i wellness na relaks po zwiedzaniu
Po intensywnym zwiedzaniu Sandomierza przyda się relaks i regeneracja. Na odprężenie w hotelowym spa z basenem i zabiegami można wybrać się np. do położonego w Rynku Hotelu Królewski lub umiejscowionego nad Wisłą Hotelu Arkas. Dobre centra wellness mają też hotele Pod Różą i Dwór Sandomierski. To miejsca na pełen relaks ciała i ducha.
Podsumowanie
Weekend w Sandomierzu to doskonały pomysł na udaną wycieczkę i niezapomniane wrażenia. To miasto ma wyjątkowy, magiczny klimat dzięki wspaniałym zabytkom, malowniczym uliczkom i gościnności mieszkańców. Każdy znajdzie tu coś dla siebie - zarówno miłośnicy historii, jak i smakosze regionalnej kuchni czy fani nowoczesnej sztuki. Dodatkową zaletą są ciekawe wycieczki po okolicach. Gorąco polecam odwiedzić to niezwykłe miejsce!
Najczęściej zadawane pytania
Jak najlepiej dostać się do Sandomierza?
Do Sandomierza można dojechać pociągiem, autobusem lub samochodem. Ze stolicy kursują bezpośrednie pociągi relacji Warszawa - Sandomierz. Podróż trwa ok. 2 godzin. Miasto leży przy drodze ekspresowej S74, ok. 180 km od Warszawy.
Które miejsca w Sandomierzu są najbardziej warte zobaczenia?
Do najważniejszych atrakcji Sandomierza należą: średniowieczny rynek ze zabytkową zabudową, gotycka katedra, Zamek Królewski, podziemia miejskie oraz Muzeum Diecezjalne z bezcennymi eksponatami.
Gdzie można zjeść smaczne regionalne potrawy?
Pyszne dania kuchni sandomierskiej serwują m.in. restauracje: Pod Brama, Rycerska, Meteor, Karczma Staromiejska oraz liczne klimatyczne kafejki na Rynku i w okolicach.
Jakie pamiątki warto przywieźć z Sandomierza?
W Sandomierzu warto kupić pamiątki związane z bogatą historią miasta, np. repliki średniowiecznych monet, ceramika z wizerunkami zabytków, widokówki. Dobrym suwenirem będą też wyroby z krzemienia pasiastego i regionalne smakołyki.
Ile czasu potrzeba na zwiedzenie najważniejszych atrakcji?
Aby zobaczyć większość głównych zabytków i atrakcji Sandomierza w wersji standardowej, warto przeznaczyć na to ok. 2-3 dni. Jednak im więcej czasu, tym lepiej, bo jest tu mnóstwo miejsc do odkrycia.